W każdej szkole tkwi niezwykła historia – pełna wyzwań, sukcesów, a przede wszystkim ludzi, którzy ją kształtowali. To właśnie ta historia nadaje szkole niepowtarzalny charakter i ducha.
Pragniemy zaprosić Was na fascynują podróż w czasie i przestrzeni, abyśmy mogli wspólnie odkryć tajemnice i ciekawostki związane z historią Szkoły Podstawowej w Woli Rafałowskiej. Oto opowieść o naszych korzeniach, która ukazuje, jak ważne jest zrozumienie przeszłości, by lepiej zrozumieć teraźniejszość i kształtować przyszłość.
Od momentu otwarcia swoich podwoi w skromnym budynku gminnym w 1906 roku, Szkoła Podstawowa w Woli Rafałowskiej była nie tylko miejscem przekazywania wiedzy, ale stanowiła również serce społeczności lokalnej.
Pierwsze lata funkcjonowania szkoły nie były pozbawione trudności. Nauczycielem, który podjął się wymagającego zadania kształcenia dzieci w Woli Rafałowskiej, był Władysław Zapszał. Już w pierwszym roku nauki zapisanych zostało 150 dzieci, co świadczyło o ogromnym zapotrzebowaniu na edukację wśród lokalnej społeczności. W kolejnych latach liczba uczniów systematycznie zwiększała się. Stanowiło to nie lada wyzwanie dla organizacji procesu edukacyjnego, również ze względu na częste zmiany kadrowe. Dziś trudno w to uwierzyć, ale grono pedagogiczne w ówczesnych czasach stanowiło 2-3 nauczycieli.
Mimo przeciwności losu, szkoła rozwijała się dynamicznie. W 1911 roku oddano do użytku nowy, murowany budynek z dwiema salami naukowymi, co znacznie zwiększyło komfort nauki. Niestety, kolejne lata przyniosły trudne wyzwania (epidemie, wybuch I wojny światowej), które były powodem czasowego wstrzymania nauczania.
Skutki wojny były odczuwalne również po jej zakończeniu – znacznie obniżyła się frekwencja uczniów, doinwestowania wymagał budynek szkolny, ale dzięki determinacji ówczesnego kierownika szkoły oraz zaangażowaniu społeczności lokalnej, udało się podtrzymać funkcjonowanie szkoły.
Okres międzywojenny był czasem intensywnej pracy społeczności szkolnej, który zaowocował wieloma osiągnięciami oraz rozwinięciem życia kulturalnego i społecznego wokół szkoły – organizowano obchody rocznicowe: uchwalenia Konstytucji 3 maja, powołania Komisji Edukacji Narodowej, śmierci Mikołaja Kopernika, itp., założono Szkolną Kasę Oszczędności, doposażono bibliotekę szkolną, zawiązano Koło Rodzicielskie. Pomimo trudności stale dążono do zapewnienia jak najlepszego wykształcenia dla uczniów.
Lata II wojny światowej przyniosły nowe wyzwania, ale nawet wtedy nasza szkoła pozostała miejscem nauki, chociaż warunki były trudne, a część edukacji odbywała się w sposób tajny.
Po wojnie „życie w naszej szkole zaczęło bić nowym tętnem”. Dokładano wszelkich starań, by jak najlepiej kształcić młode pokolenie, wzmacniać ducha, kształtować poczucie narodowej tożsamości, kierować ku dalszej edukacji.
Niestety, szkoła borykała się z trudnościami lokalowymi. Budynek wymagał gruntownej modernizacji. Dlatego też podjęto starania o budowę nowej szkoły. Marzenia o nowoczesnej placówce edukacyjnej spełniły się. 15 grudnia 1966 roku uczniowie rozpoczęli naukę w nowej szkole.
Rozpoczął się nowy etap historii naszej placówki. Na przestrzeni lat systematycznie realizowano nowe inicjatywy, modernizowano infrastrukturę, wzbogacano bazę dydaktyczną. Wszystkie te działania podejmowano, wychodząc naprzeciw zmieniającym się potrzebom edukacyjnym oraz dynamicznie rozwijającemu się światu, a przede wszystkim starając się zapewnić uczniom najlepsze warunki do nauki i rozwoju. Sprawiły one, że nasza szkoła była (i nadal jest) miejscem, gdzie tradycja spotykała się z nowoczesnością.
Kolejnym kamieniem milowym historii Szkoły Podstawowej w Woli Rafałowskiej było podjęcie kroków zmierzających do obrania patrona szkoły. Wybór nie okazał się być trudnym.
Kardynał Stefan Wyszyński był nie tylko wybitnym duchownym, ale również wyrazicielem polskiej tożsamości i ducha narodowego. Jego wartości i postawa stały się dla nas inspiracją do działania oraz przykładem do naśladowania. Dlatego też podjęliśmy starania o nadanie naszej szkole imienia tego niezłomnego Polaka. Realizowane działania miały na celu nie tylko upamiętnienie jego dziedzictwa, ale również odzwierciedlały zobowiązanie do promowania wartości chrześcijańskich i rozwijania ducha patriotyzmu oraz odpowiedzialności społecznej wśród naszych uczniów.
17 października 2002 roku byliśmy świadkami doniosłego wydarzenia. Szkoła Podstawowa w Woli Rafałowskiej oficjalnie obrała Stefana Kardynała Wyszyńskiego za Patrona szkoły, a jego słowa „Warto służyć każdemu człowiekowi i dla każdego warto się poświęcić” stały się naszym drogowskazem, misją do spełnienia.
Dzisiaj, niemalże 120 lat po powstaniu, nasza szkoła nadal pełni swoją rolę jako centrum edukacyjne i kulturalne dla lokalnej społeczności. Jej historia jest świadectwem niezłomności, zaangażowania oraz nieustającej chęci rozwoju i doskonalenia procesu nauczania. To nie tylko historia budynków, przemian, modernizacji, procesów nauczania, ale również historia ludzi – nauczycieli, uczniów i rodziców, którzy wspólnie tworzyli i tworzą naszą społeczność edukacyjną. Wierzymy, że poprzez trudy i radości, nasza szkoła odgrywała kluczową rolę w kształtowaniu przyszłych pokoleń i wzmacnianiu więzi społecznych.
Agata Litwin – Ślemp
