Dawne śluby i wesela wiejskie to bardzo ważne wydarzenie w życiu rodzinnym mieszkańców Błędowej Tyczyńskiej. W przygotowaniach uczestniczyła cała rodzina a nawet sąsiedzi. Wiele dni wcześniej przygotowywano wypieki, ustawiano domki i podłogi. Strojono gałązkami zielonymi obejście gospodarstwa by nadać uroczysty charakter. Z tymi uroczystościami związane jest wiele zwyczajów i obrzędów. Świadczy o tym fakt także fakt, że była to najczęściej fotografowana uroczystość w latach 30, 40, 50 i 60 XX wieku. Wiele z tych fotografii udało się zachować i możemy je podziwiać w niniejszym albumie. Obrzędy te charakteryzowały się wieloma unikalnymi, lokalnymi zwyczajami.
Jednym ze specyficznych zwyczajów była pomoc druhen, drużek. Druhna to osoba, której zadaniem jest wspieranie panny młodej w trakcie przygotowań do ślubu, a także w czasie ceremonii ślubnej oraz w trakcie wesela. Jednym z tych obowiązków było zapraszanie gości weselnych w imieniu młodej pary. Zapraszanych gości drużki odwiedzały w pięknych strojach ludowych. Błędowa Tyczyńska była małą, rolniczą i biedną miejscowości, dlatego też wesela były skromne i gośćmi weselnymi była przede wszystkim najbliższa rodzina i sąsiedzi.
Jednym z ważniejszych starych zwyczajów z terenu Rzeszowszczyzny było przygotowanie tzw. wiech i kołaczy weselnych. Wiecha (rózga) składała się z ozdobionej podstawy, którą był wierzchołek drzewa, np. jodły, sosny, świerku, a rzadziej wiśni, gruszy. Najczęściej przybierała formę małej choinki przystrojonej piórami, bibułą i ciasteczkami. Natomiast kołacz weselny to wypiek przypominający chleb. Było to okrągłe ciasto wyrabiane z mąki pszennej z dodatkiem mleka oraz jaj. Na wierzch kołacza, jako ozdobę, nakładano wykonane z ciasta ptaszki, postaci ludzkie oraz dekoracyjne ząbki, warkoczyki itp. Dodatkowym przybraniem były sztuczne kwiaty, pióra gęsi oraz gałązki mirtu, rozmarynu, szałwii i barwinku. O kołaczu można powiedzieć, że był protoplastą tortu weselnego. Tradycyjnie wiechę wykonywały drużki weselne, a kołacz wypiekała swaszka. Znaczenie tych akcesoriów było różnie przedstawiane, najczęściej uznaje się, że wiecha była symbolem, który miał przysporzyć młodej parze płodność i dostatek. Natomiast kołacz miał wróżyć młodym dostatek
i szczęście małżeńskie.
Ciekawym zwyczajem weselnym już niestety zanikającym w oryginalnej formie były szyszki. Było to pieczywo obrzędowe. W polskiej tradycji utrzymała się praktyka obdarowywania uczestników wesela prezentami, ten zwyczaj znany jest do dziś. Tymi prezentami wręczanymi po oczepinach lub na koniec uroczystości były właśnie szyszki. Jest to obyczaj bardzo stary i związany ściśle z Podkarpaciem. W swojej oryginalnej formie były to małe wypieki (dawniej używane również do ozdobienia kołacza), o różnorodnych kształtach. Wśród tych kształtów można wymienić: serca, gołębie, orzechy, żołędzie oraz motywy kwiatowe i owoce. Były to małe dzieła sztuki. Wytwarzaniem ich najczęściej zajmowały się gospodynie wyspecjalizowane w tym fachu. Sztuka ta rozwijała się bardzo dobrze w miejscowościach na terenie Gminy Chmielnik, w tym również w Błędowej Tyczyńskiej.
Kolorowe i malownicze były orszaki weselne. Do transportu używano konnych, drewnianych wozów, które na tę okoliczność były przystrojone. W dniu wesela pan młody z drużbami formował orszak i udawał się do domu panny młodej, towarzyszyła im kapela. W domu pani młodej następowały „wykupiny” i błogosławieństwo młodych. Następnie cały orszak weselny, uroczyście, kolumną udawał się do Kościoła Parafialnego. Na drodze do kościoła zazwyczaj czekały niespodzianki, kolejny lokalny zwyczaj „bramy weselne”, tj. przeszkody, w których możliwość przejścia trzeba było wykupić wódką i podarunkami.
Przyjęcia weselne odbywały się zwyczajowo w domu pani młodej. Nie praktykowano wtedy organizacji uroczystości w miejscach poza domem. Zresztą takich lokalizacji publicznych na wsiach było bardzo mało. Czasem wesele odbywało się w położonych blisko siebie dwóch domach, osobno przyjęcie i tańce z muzyką. Z samym przyjęciem weselnym wiązał się kolejny stary zwyczaj „przyśpiewek”. Były to krótkie humorystyczne utwory wokalne, śpiewane przez gości. Często pojawiały się dwie strony (pana młodego i pani młodej), które wzajemnie przeprowadzały „bitwy” na przyśpiewki.
Obserwując stare fotografie można zobaczyć jak na przestrzeni lat zmieniała się wiejska „moda ślubna”, mimo skromnych zasobów strój państwa młodych zawsze robił duże wrażenie, szczególnie suknie pań młodych. Trzeba dodać, że ta cała garderoba była przygotowywana i szyta na miejscu przez miejscowych krawców. Na tych najstarszych zdjęciach można również zauważyć ciekawy zwyczaj polewania wódki w kierunku obiektywu aparatu, co miało symbolizować życzenia zdrowia młodej parze.
Wesela to również zespoły muzyczne, w każdej miejscowości w tym również w Błędowej Tyczyńskiej istniały kapele weselne np. Pana Kielara Józefa. Zmianę czasów i obyczajów doskonale obrazuje ewolucja instrumentów muzycznych. Kapele w latach 30 i 40 XX wieku używały głownie bębna, skrzypiec, cymbałów i klarnetu. Lata 50 przyniosły zmiany w instrumentarium zespołów, zniknęły cymbały i skrzypce, a pojawił się akordeon, saksofon i trąbka.
-
OoZ00016
Wesele Antioniego Frańczak, połowa lat '50, Błędowa Tyczyńska Przysiółek Krzywa.
-
OoZ00054
Gajowy Pan Pelc. Wesele. Lata 30-te XX w.
-
OoZ00055
Wesele, nieznana rodzina, lata 30-te XX w.
-
OoZ00066
Wesele Wiktorii i Andrzeja Kusz, Błędowa Tyczyńska przysiółek Góra, lata 40-te.
-
OoZ00069
Wesele Państwa Bukałów, Krystyny i Czesława lub Józefa, koniec lat 60-tych.
-
OoZ00070
Wesele Wiktorii i Andrzeja Kusz. Błędowa Tyczyńska, przysiółek Góra. Lata 40-te.
-
OoZ00072
Wesele z terenu Zabratówka lub Błędowa Tyczyńska Skalnica. Lata 30-te.
-
OoZ00085
Wesele Alferda Sroki, Błędowa Tyczyńska, przysiółek Skalnica, lata 50-te.
-
OoZ00096
Brama weselna. Błędowa Tyczyńska, przysiółek Góra. lata 80-tych.
-
OoZ00097
Brama weselna z udziałem Anny i Kazimierza Ciupak oraz Anastazji Kusz. Błędowa Tyczyńska, Góra. Lata 80-tych.
-
OoZ00100
Brama weselna z udziałem Anny i Kazimierza Ciupak oraz Anastazji Kusz. Błędowa Tyczyńska - Góra. Lata '80.
-
OoZ00101
Brama weselna u Państwa Niziołów. Błędowa Tyczyńska - Góra. Lata 80-te.
-
OoZ00102
Brama weselna u Państwa Niziołów. Błędowa Tyczyńska - Góra. Lata 80-te.
-
OoZ00104
Wesele Pany Ireny Baran. Błędowa Tyczyńska - Góra. Rok 1975. Widoczny na zdjęciu tradycyjny domek i podłoga weselna.
-
OoZ00105
Wesele Państwa Kuszów. Błędowa Tyczyńska. Początek 50-tych.
-
OoZ00107
Wesele rodziny z Błędowej Tyczyńskiej. Przełom lat 40/50 -tych.
-
OoZ00108
Wesele rodziny z terenu Błędowa Tyczyńska. Lata 40-tych.
-
OoZ00111
Wesele Państwa Wielgo. Błędowa Tyczyńska Góra, rok 1979.
-
OoZ00130
Ślub na terenie miejscowości Błędowa Tyczyńska. Rodzina nieznana.
-
OoZ00377
Wesele Danuty i Bolesława Prucnal, lata 60-te. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ00472
Ślub Krystyny Cyrul i Józefa Madery ok.1958 roku.
-
OoZ00475
Wesele Stefani i Michała Madera ok. 1930 r.
-
OoZ00476
Rok 1941. Ślub Anny Kozak z Janem Janda. Obecnie już ponad 90- letnie osoby mieszkają w miejscowości Borówki.
-
OoZ00479
Ślub Litwinów z 1935 r. Stefanii i Jana z Przysiółka Kłapy, Wojciech i Wiktoria to rodzice panny młodej.
-
OoZ00483
Wesele Państwa Cyruli 1964 r. w tle stary dom Sitarzów, obecnie w tym miejscu jest stary drewniany krzyż.
-
OoZ00484
Ślub Państwa Cyrulów, Jan Cyrul z Genowefą z domu Janda. Moda na krótkie sukienki ślubne – pani młoda sama uszyła sobie sukienkę na własny ślub. 26.04.1964 r
-
OoZ00485
Ślub Genowefy i Tomasza Bajda ok. 1944 r.
-
OoZ00486
Wesele Państwa Cyruli , w tle widać budowę kościoła 1964 r.
-
OoZ00487
Wesele Państwa Cyruli, w tle widać budowę kościoła 1964 r.
-
OoZ00488
Brama weselna w wykonaniu Pana Tadeusza Czarnota z Zabratówki. Państwo młodzi to jak i Genowefa Cyrul. Rok 1964.
-
OoZ00534
Wesele Zofii i Jana Kmiotek, Błędowa Tyczyńska, koniec lat 50-tych.
-
OoZ00543
Wesele Zofii i Jana Kmiotek, Błędowa Tyczyńska, lata 50-te.
-
OoZ00757
Wesele Błędowa Tyczyńska, lata 60-te. Rodzina nn.
-
OoZ00791
Prawdopodobnie małżeństwo z Błędowej Tyczyńskiej, ale nierozpoznane na warsztatach.
-
OoZ00858
Wesele Błędowa Tyczyńska, Rodzina nierozpoznana na warsztatach.
-
OoZ01175
Ślub Magdaleny z Marianem Rokitą, początek lat 50-tych.
-
OoZ01176
Ślub Genowefy i Włodzimierza Rumanów, rok 1954
-
OoZ01180
Ślub Anny i Staniszława Kusz, rok 1957, Błędowa Tyczyńska Krzywa.
-
OoZ01182
Wesele lata 30/40. Rodzina Kmiotków. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ01674
Wesele być może Wola Rafałowska /Błędowa Tyczyńska /Grzegorzówka, lata 50-te.
-
OoZ01708
Wesele Państwa Bajdów, początek lat 50-tych.
-
OoZ01710
Koszela Augustyn i Helena, początek lat 50-tych.
-
OoZ01729
Wesele w Potokach, wesele Mariana i Marii Kozieł z domu Czarnota, przełom lat 40/50.
-
OoZ01732
Wesele Państwa Baranów, Błędowa Tyczyńska Góra, rok 1952.
-
OoZ01733
Wesele Państwa Koszela, Błędowa Tyczyńska - Góra, lata 50-te.
-
OoZ01738
Błędowa Tyczyńska , 7 sierpień 1975 roku. Wesele Państwa Baranów.
-
OoZ01741
Wesele sąsiada w Błędowej Tyczyńskiej Dział, Drozd Hieronim na instrumencie perkusyjnym, początek lat '40.
-
OoZ01751
Rok 1967, wesele państwa Ciurów: Stanisława Ciury i Janiny z domu Kusz. Fotografia dodatkowo utrwaliła widok na ołtarz w kościele parafialnym w Błędowej Tyczyńskiej w nieistniejącym już stylu.
-
OoZ01753
Rok 1967, wesele Państwa Ciurów, Stanisława i Janiny z domu Kusz.
-
OoZ01802
Wesele, Majcher Stanisław z żoną Zofią , lata 50-te.
-
OoZ01812
Wesele z rodziny Janiny Świst. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ01823
Portret weselny, para nieznana. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ01826
Wesele Państwa Rokitów, lata 50-te. Błdowa Tyczyńska.
-
OoZ01843
Wesele pary z terenu Błędowa Tyczyńska, na warsztatach nierozpoznani.
-
OoZ01879
Wesele Wiktora Frańczaka z Genowefą, koniec lat '40
-
OoZ02294
Wesele Państwa Szylar, lata '50.
-
OoZ02296
Wesele Państwa Bembenków, lata '50.
-
OoZ03320
Antoni Sroka i Zdzisława Bujak, Błędowa Tyczyńska, lata 50-te.
-
OoZ03329
Wesele Czesławy Kmiotek i Mariana Szydełko, rok 1957
-
OoZ03331
Wesele Czesławy Kmiotek i Mariana Szydełko, rok 1957
-
OoZ03335
Wesele Czesławy i Mariana Szydełko, rok 1957
-
OoZ03340
Wesele Czesławy i Mariana Szydełko, rok 1957
-
OoZ03343
Wesele Madery Tateusza i Zofi z d. Kusz, lata '50
-
OoZ03349
Wesele Sroka Antonii i Zdzisława Bujak, lata '50
-
OoZ03661
Wesele Gabriela i Heleny Szczepańskich, Błędowa Tyczyńska, druga połowa lat 40-tych.
-
OoZ03672
Wesele Państwa Sroków, Karola i Genowefy. Lata 50-te.
-
OoZ03713
Wesela Państwa Sroków, Karola i Genowefy, lata '50.
-
OoZ03759
Krzywonos Józef i żona Anna, Błędowa Tyczyńska, przełom lat 40/50.
-
OoZ03830
Wesele z terenu Zabratówka lub Błędowa Tyczyńska, żołnierze Wermachtu, lata 40-te.
-
OoZ03844
Wesele Heleny i Gabriela Szczepańskich,Błędowa Tyczyńska, lata '50-te.
-
OoZ03934
Wesele Genowewefy z domu Kusz, druga po lewej Pieńczak Anna. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ03935
Wesele Szczepański Stanisław i Kusz Danuta, lata 50-te. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ03936
Wesele Wąsacz Michał i Wiktoria,Błędowa Tyczyńska lata 50-te.
-
OoZ03937
Wesele u Państwa Litwina. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ03938
Rodzina Magrysiów od strony panny młodej po lewej stronie. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ03942
Wesele z terenu Błędowa Tyczyńska, lata 60-te.
-
OoZ03943
Wesele Stanisława Sroka i Fedek Krzywonos, Błędowa Tyczyńska, lata 60-te.
-
OoZ03944
Jan Pieńczak i Anna Szczepańska, lata 50-te. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ03945
Wesele Stanisław Szczepański z Danutą Kusz. Błędowa Tyczyńska, lata 50-te.
-
OoZ03951
Wesele Józefa Rokita i Wiktorii z domu Wąsacz. Błędowa Tyczyńska, rok 1957.
-
OoZ03961
Wesele Mieczysława Mokrzyckiego z Anną Wąsacz, c. Józefa Wąsacza, w okularach Antonina Mokrzycka obok mąż bez nogi, na wozie Zdzisław Mokrzycki i Leszek. Błędowa Tyczyńska lata 60-te.
-
OoZ03962
Wesele Mieczysława Mokrzyckiego z Anną Wąsacz, c. Józefa Wąsacza, w okularach Antoszka Mokrzycka obok mąż bez nogi, na wozie Zdzisław Mokrzycki i Leszek. Błędowa Tyczyńska . Lata 60-te.
-
OoZ03963
Wesele Mieczysława Mokrzyckiego z Anną Wąsacz, c. Józefa Wąsacza, w okularach Antoszka Mokrzycka obok mąż bez nogi, na wozie Zdzisław Mokrzycki i Leszek. Błędowa Tyczyńska lata 60-te. lata '62
-
OoZ03964
Wesele Mieczysława Mokrzyckiego z Anną Wąsacz, c. Józefa Wąsacza, w okularach Antoszka Mokrzycka obok mąż bez nogi, na wozie Zdzisław Mokrzycki i Leszek, rok 1963, Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ03965
Wesele Mieczysława Mokrzyckiego z Anną Wąsacz, c. Józefa Wąsacza, w okularach Antonina Mokrzycka obok mąż bez nogi, na wozie Zdzisław Mokrzycki i Leszek, Zdzisław Rochecki, Stefan Sroka za młodą parą. Rok 1967. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ03966
Wesele Mieczysława Mokrzyckiego z Anną Wąsacz, c. Józefa Wąsacza, w okularach Antonina Mokrzycka obok mąż bez nogi, na wozie Zdzisław Mokrzycki i Leszek, Zdzisław Rochecki, Stefan Sroka za młodą parą. Rok 1967. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ03967
Wesele Mieczysława Mokrzyckiego z Anną Wąsacz, c. Józefa Wąsacza, w okularach Antonina Mokrzycka obok mąż bez nogi, na wozie Zdzisław Mokrzycki i Leszek, Zdzisław Rochecki, Stefan Sroka za młodą parą. Rok 1967. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ03968
Wesele Mieczysława Mokrzyckiego z Anną Wąsacz, c. Józefa Wąsacza, w okularach Antonina Mokrzycka obok mąż bez nogi, na wozie Zdzisław Mokrzycki i Leszek, Zdzisław Rochecki, Stefan Sroka za młodą parą. Rok 1967. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ03969
Antonina Mokrzycka, Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ03970
Od lewej: Antoni Trzyna, Mokrzycki Mieczysław, Rochecki Zdzisław. Błędowa Tyczyńska.
-
OoZ03985
Wesele Państwa Mitałów, lata 60-te.
-
OoZ03986
Wesele Państwa Mitałów, lata 60-te.
-
OoZ03987
Wesele Państwa Mitałów, lata 60-te.
-
OoZ03988
Wesele Państwa Mitałów, lata 60-te.
-
OoZ03989
Wesele Państwa Mitałów, lata 60-te.
-
OoZ03990
Wesele Państwa Mitałów, lata 60-te.
-
OoZ06059
Wesele Kusz Wiktorii, Błędowa Tyczyńska, lata 70-te.
-
OoZ06060
Wesele Czarnota Władysława i Wiktorii, Błędowa Tyczyńska, Potoki. Rok 1958.
-
OoZ06065
Stanisława Sroka i Grzegorz Czarnota. Wesele Czarnota Władysława i Wiktorii. Błędowa Tyczyńska, lata 50-te.
-
OoZ06259
Wesele Państwa Niziołow, Błędowa Tyczyńska Dział. Lata 50-te XX w.
